Voor de krimp moest de Europese balanced approach-procedure gevolgd worden, waarin het kabinet moest aantonen dat alle andere middelen om de overlast van Schiphol te verminderen niet voldoende waren om het geluidsreductiedoel (20 procent minder ernstig gehinderden) te halen zonder krimp. Vorige maand gaf de Europese Commissie volgens het kabinet groen licht, maar toonde zich ook kritisch op enkele belangrijke punten. Zo vroeg de Commissie zich onder meer af waarom niet de volledige vlootvernieuwing meegeteld werd en waarom de maatregelen alleen tegen de commerciële luchtvaart gericht leken.

Deze week stuurde minister Madlener een reactie op de kritiekpunten, waarin hij nog eens extra uitgebreid uitlegde waarom het kabinet die keuzes gemaakt had. Daarmee was volgens de minister de balanced approach-procedure afgerond en kan de nieuwe limiet van 478.000 vluchten per jaar ingaan vanaf november, bij de start van het winterseizoen. Daarbij heeft hij wel enige haast, want om dat mogelijk te maken moeten de plannen begin mei al rond zijn. Dan wordt op Schiphol de capaciteit verdeeld voor het winterseizoen.

'Procedure ondermijnd'
Maar volgens de IATA, A4E en ERA maakt de minister er zich zo veel te gemakkelijk vanaf en wordt er niet serieus wat gedaan met de kritiekpunten van de Europese Commissie. Volgens hen staat nog steeds het aantal vliegbewegingen centraal, in plaats van het doel van minder overlast. En door niets wezenlijks te veranderen aan de plannen op basis van de kritiek uit Europa, zou de minister de balanced approach-procedure "ondermijnen". Eerder noemde KLM de reactie van Madlener al "onacceptabel".

"Geluidsreductie moet de focus zijn, niet onnodige vluchtreductie en beperkingen die ten koste gaan van connectiviteit", zegt Montserrat Barriga, directeur-generaal van de European Regional Airlines Association (ERA). Airlines 4 Europe-directeur Ourania Georgoutsakou, die de grote Europese luchtvaartmaatschappijen vertegenwoordigt, voegt daaraan toe “dat de opmerkingen van de Commissie niet zomaar genegeerd kunnen worden.”

Rechtszaken op komst?
De Europese brancheorganisaties zeggen naar juridische mogelijkheden te kijken om de plannen tegen te houden. Eerder dreigden Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen ook al met een rechtszaak. Georgoutsakou: “We staan ​​achter onze leden terwijl ze juridische wegen verkennen om ervoor te zorgen dat inspanningen om geluid te beperken eerlijk, effectief en proportioneel zijn."

Eerdere plannen, onder het vorige kabinet, om Schiphol veel verder in te krimpen sneuvelden onder druk van de Europese Commissie en dreiging met vergelding uit de Verenigde Staten. Onder minister Madlener zijn de krimpplannen fors afgezwakt, waardoor er niet geforceerd historische slots (start- en landingsrechten) van luchtvaartmaatschappijen afgepakt hoeven te worden. Wel is er onder de nieuwe limiet vrijwel geen ruimte meer voor nieuwe maatschappijen en vluchtuitbreiding. Ook kunnen vrachtmaatschappijen hard geraakt worden door een gebrek aan zogeheten ad-hoc-slots.